Áo Nhật Bình là gì? – Bật mí những điều thú vị về áo Nhật Bình
Áo Nhật Bình là loại trang phục dành cho hậu, phi, cung tần thời nhà Nguyễn. Ngày nay trang phục này đã trở nên phổ biến hơn trong các dịp lễ, kết hôn ở Huế. Để hiểu rõ hơn về Áo Nhật Bình có bạn có thể tham khảo qua bài viết dưới đây của Best Wedding NJ nhé!
Áo nhật bình là gì?
Áo Nhật Bình là gì? Áo Nhật Bình là cổ phục mang nét đẹp quý tộc, quyền quý dành cho hoàng hậu, công chúa, những phi tần và nữ quý tộc mặc khi kết hôn. Áo Nhật Bình là loại áo xẻ cổ, có dạng đối khâm, cổ áo hình chữ nhật lớn bản, dưới ức có dải lụa thắt 2 vạt áo. Thường phục này xuất hiện vào khoảng thời vua Gia Long cho đến cuối thời nhà Nguyễn. Trong quãng thời gian đó, bất cứ nữ nhân quý tộc nào cũng đều mặc Áo Nhật Bình có vấn khăn vành.
Nguồn gốc của Áo Nhật Bình
Áo Nhật Bình là là triều phục dành cho những cung tần nhất, nhị, tam và tứ giai. Đây cũng là trang phục của hoàng hậu và công chúa thời trước. Áo Nhật Bình có nguyên mẫu tương tự với dạng áo Phi Phong thời Minh. Loại áo mà có xẻ cổ, dạng đối khâm, có áo to bản tạo thành hình chữ nhật ngay trước ngực. Ở dưới ức thường có dây vải nối hai vạt áo với nhau.
Tư liệu từ đầu thế kỉ XX cho thấy bất luận là hoàng hậu, công chúa hay phi tần thì luôn vấn khăn vành và mặc áo Nhật Bình. Nên có thể suy ra Nhật Bình được đặt định vào khoảng năm 1087 thời vua Gia Long. Sau đó được kéo dài cho đến cuối thời Nguyễn.
Đặc điểm của cổ phục Nhật Bình
Cổ phục Nhật Bình tuy được làm dựa theo nguyên mẫu là áo Phi Phong Minh Triều. Thế nhưng, giữa hai mẫu áo này vẫn có nhiều sự khác biệt. Điều này cũng thể hiện được sự sáng tạo và lòng tự hào dân tộc. Nó cũng khắc họa rõ hơn những nét văn hoá đặc sắc của người Việt. Minh chứng rõ ràng nhất nằm ở hoa văn và sự bố trí, hoà phối hoạ tiết, màu sắc cho chiếc áo. Cụ thể là:
Về hoa văn
Ở trên một vài bức hoạ thời trước được lưu lại cho thấy những hoa văn ở trên áo Nhật Bình chủ yếu là dạng hình tròn khép kín. Ở bên trong hình tròn sẽ được thêu hình ảnh của rồng, phượng. Những hoa văn trang trí cũng phong phú lên khá nhiều. Thường sẽ sử dụng những hình ảnh mang một hàm ý tốt lành hay cát tường. Ví dụ như thêu chữ Phúc, chữ Thọ bằng chỉ đỏ, chỉ vàng hình bát bửu, thuỷ ba (sóng nước) .
Sự sắp xếp hoa văn trên áo Nhật Bình
Cổ phục Nhật Bình thời Nguyễn có các loại hoa văn được bố trí thay đổi dựa theo cấp bậc và vi vế của người mặc. Vì vậy nên khi bạn nhìn vào phần hoa văn thì có thể biết được cấp bậc, chức vụ hoặc địa vị của người đó. Nhưng với áo Nhật Bình của Hoàng Hậu thì quy chế này sẽ được sử dụng.
Ngoài hoa văn ra thì dựa theo màu sắc bạn cũng có thể biết được một số cấp bậc của người mặc. Tương tự như vậy Áo Nhật Bình dành cho Hoàng Hậu là màu cam hoặc màu vàng. Áo dài Nhật Bình dành cho công chúa cũng có sắc đỏ. Màu sắc của nữ quý tộc cũng dựa trên cấp bậc người chồng.
Phụ kiện đi kèm
Cổ phục Nhật Bình thường sẽ được mặc kèm nhiều phụ kiện khác nhau. Dễ thấy nhất đó là những chiếc cúc áo nạm vàng hay được chế tác từ kim cương và ngọc quý. Ở phía dưới cổ tay của áo được tô điểm bằng 2 mảnh dải dây dài hay còn được gọi là dải thuỳ lưu.
Còn vào thời vua Gia Long các phụ kiện đi kèm lại có thêm Kim ước với cấp bậc Hậu phi. Còn thời Thiệu Trị thì Kim ước được thay bằng Kim phượng. Sự thật thì phần phụ kiện này được thay đổi khá nhiều theo thời gian. Cho đến thời Nguyễn Mạt các phụ kiện đi kèm với cổ phục Nhật Bình là khăn vành. Cho dù là thời nào đi nữa thì những phụ kiện cũng có tác dụng tạo nên sự quyền quý của người mặc.
Giá trị lịch sử và văn hoá của áo Nhật Bình
Giá trị lịch sử và văn hoá của áo Nhật Bình được thể hiện thông qua sự thay đổi của phục trang theo từng thời vua. Xuyên suốt lịch sử Việt Nam, phẩm phục triều nghi nước ta qua các đời Lý – Trần – Lê đến thời Nguyễn được xây dựng trên nền tảng từ các triều đại Trung Hoa như Hán – Đường – Tống – Minh.
Nhưng nó vẫn theo hướng “đại đồng tiểu dị”, nghĩa là tiếp thu văn hoá và có sự cách tân riêng chứ không phải bê nguyên mẫu. Chúng vẫn mang những đặc điểm riêng biệt và cho thấy sự tiến bộ trong nghệ thuật thiết kế phục trang của nước Đại Việt ta.
Sự tiếp thu từ Trung Hoa bắt nguồn từ tâm lí tự tôn và muốn sánh ngang với những triều đại phong kiến phương Bắc. Điều này được thể hiện qua việc các vị vua Đại Việt chỉ xưng đế, không xưng vương.
Theo quy chế của thời nhà Nguyễn thì màu áo bậc Hậu là màu vàng chính sắc, có lúc là màu cam, bậc Công chúa là màu đỏ chính sắc, Phi tần nhị giai là màu xích đào, Tam giai là màu tím chính sắc và bậc Tứ giai là tím nhạt.
Bên cạnh đó, bậc Hậu khi mặc cổ phục Nhật Bình thường làm bằng tơ bát ti màu trắng thêu rồng phượng, những bậc khác thì sử dụng tơ bát ti màu trắng thêu hoa văn Loan ổ.
Thời Gia Long và Minh Mạng, áo Nhật Bình thường được phối với bộ Xiêm y màu tuyết trắng và chiếc mũ Phượng tùy theo cấp bậc. Khi về sau, nhất là là từ thời Đồng Khánh trở đi, cổ phục này được phối với quần ống rộng trắng và vấn khăn vành bản lớn.
Sau thời Nguyễn , loại trang phục này trở thành bộ áo dành cho tầng lớp quý tộc để mặc vào các dịp quan trọng, như lễ tết. Có khá nhiều nàng dâu xứ Huế chọn mẫu áo Nhật Bình này mặc trên người cho ngày hạnh phúc quan trọng của cuộc đời mình.
Thời đại hiện nay, nhiều nhà may tại những thành phố lớn chuyên may, bán và cho thuê áo Nhật Bình. Những hình ảnh cổ phục Việt Nam đến gần hơn với giới trẻ để có thể gìn giữ được giá trị truyền thống văn hoá dân tộc.
Áo Nhật Bình là một loại trang phục mang nhiều nét riêng, thể hiện rõ nét cung đình của triều đại quân chủ sau cùng nước ta.
Áo Nhật Bình và Phi Phong có khác nhau không?
Áo Nhật Bình và Phi Phong có khác nhau không là câu hỏi nhiều người đang thắc mắc và băn khoăn. Nếu Như nghiên cứu về cấu trúc một số trang phục cổ của Việt Nam giữa 2 loại này không có sự khác nhau. Điều này được minh chứng bằng các giải thích sau đây:
- Về nguồn gốc: Áo Nhật Bình vốn được nhà Nguyễn cải tiến lại từ mẫu áo Phi Phong của Minh triều Trung Hoa. Cấu tạo căn bản của nó theo sát Phi Phong.
- Về cấu trúc trang phục: Từ thời kì Bắc thuộc các dạng thức may mặc của nước ta đều có học hỏi từ văn hoá phương Bắc. Các dạng áo như viên lĩnh, giao lĩnh, . .. trong đó có Nhật Bình thì đều dựa theo cấu trúc trang phục của phương Bắc mà hình thành.
Nhiều người cho rằng nếu thay đổi viền cổ hoặc đổi vị trí cúc áo thì nó thành áo Nhật Bình cách tân. Nhưng không có bất cứ quy chế ràng buộc nào như số lượng, vị trí cúc, chiều dài áo,…
Áo Nhật Bình có “cách tân” được không?
Với câu hỏi Áo Nhật Bình có “cách tân” được không thì như thế nào? Bản chất của Nhật Bình là một loại áo lễ tiết và hậu cung nhà Nguyễn sử dụng rộng rãi trong những dịp lễ theo nghi thức nghiêm ngặt. Vì vậy, Nhật Bình cách tân là một khái niệm đang bị nhầm lẫn.
Những quy định đó gò bó cả các yếu tố màu sắc, ý nghĩa bên trong và hình thức bên ngoài. Nó ràng buộc địa vị người sử dụng theo cấp bậc hết sức khắt khe thời phong kiến. Điều này đã được chỉ rõ trong quy chế nhà Nguyễn, do đó mới được gọi là Nhật Bình.
Bài viết trên là những thông tin nguồn gốc và giá trị văn hóa của áo Nhật Bình. Hy vọng chia sẻ này của Best Wedding NJ sẽ giúp các bạn hiểu hơn về trang phục truyền thống của nước ta, cũng như những giá trị lịch sử và văn hóa của áo Nhật Bình mang lại.
Hình ảnh áo dài trắng mỏng đẹp và độc đáo nhất 2023
Áo Nhật Bình là gì? – Bật mí những điều thú vị về áo Nhật Bình
Giới thiệu các mẫu áo dài nhung đẹp và sang trọng nhất 2023
Top 8 các mẫu cổ áo dài đẹp được yêu thích nhất hiện nay
Top 10 những mẫu áo dài tay phồng đẹp và hot nhất hiện nay
Các cách vẽ áo dài chi tiết và đơn giản
Tổng hợp các mẫu áo dài học sinh đẹp và duyên dáng nhất hiện nay
10 mẫu áo dài cách tân đẹp và thời thượng nhất 2023
10 kiểu áo dài đẹp trẻ trung khiến chị em say đắm
Những mẫu áo dài gấm sang trọng và thanh lịch nhất 2023
